|
Sub
Christi et eius clementia videlicet Patris, et Filii, et Spiritu Sancti
amen. Ego Aldefonsus Dei gratia totius Ispaniae imperator una cum
consilio uxor mea Berta facimus hanc cartam ad illos populatores de
Logronio omnibus presentibus et futuris sub potestate nostri regni atque
imperii in Dei nomine constitutis pax et felicitatis tempora. Notum
acimus itaque quali et dominus Garsia Comes fideissimus et coniux eius
contisa dopna Urraca qui fuerunt gloriae nostri regni gerentes
nazarensium previdentes utilitati nostri palaci, nostro consilio et
assensu decreverunt populare Villam quae dicitur Logronio, quam etiam
populantes perfecerunt, et consilium dederunt, qui ibi populare
voluerint legem et fuero, ut ibi habitare possint, darem ne magna
opresione servitutis gravati acepta ocasione dimiso loco factum nostrum
inanis esset et gloriae Regni nostri infamia putaretur, quorum consilio
tota devotione faventes, decrevimus eis dare fuero et legem, in quo
homines qui in modo presenti in supradicitum locum populant, vel
deinceps usque in finem mundi Deo juvante populaverint, tam Francigenis,
quam etiam Ispanis, vel ex quibuscumque gentibus vivere debeant ad foro
de Francos.
Se manteneant per
bona fide; authoritate huius scripturae et regali a stipulatione
decernentes, imponimus ita, ut nullus saione intret in suas casas, ut
rem aliquam accipait, aut tollat per virtum.
Nullus senior, qui sub potestati regis ipsa villa mandaverit non faciat
eis virtum, nec forza, neque suo merino, nec suo saione non accipiat ab
eis ullam rem sine voluntate eorum, neque habeant super se fuero malo de
saionia, neque de fonsadera, neque anubda, neque maneria, neque ulla
vereda faciant, set liberi et ingenui maneant semper.
Et non habeant foro de bella facere, neque de ferro, neque de calida,
neque de pesquisa.
Et si de
super hanc causam, sive merino, sive sayone, voluerint intrare in illa
casa de alicuius populator occidantur, et proinde non pectet homicidium.
Et si ille saione fuerit malo, et demandaret nulla causa supra directum,
ut batant ei bene, et non pectet plusquam V. solidos.
Non pectent omicidium pro homo
mortus, qui fuerit inventus infra
terminum, vel in villa. Nisi ipsi populatores, si alicuius de eis
occiderit alius populator, vel aliquem homo, et scierit vicinos suos
quare ipse occiderit, pectet suo homicidio ipsum quod fecerit; et veniat
merinus, accipiat eum usque donecne fideiusores fidancas, vel pectet suo
homicidio quingenos solidos, et non amplius; et de ipsos cadant medios
in terra pro anima regis.
Et si
ullus homo traxerit pignus de illa casa per forza pectet sexaginta
solidos, medios in terra, et redeat ei su os pignos a dopno de illa casa
ubi ipse accepit.
Et qui
includerit ullus homo in domo sua pectet sexaginta solidos, medios in
terra.
Et ullus homo qui
traxerit cultrum perdat pugno, et si non redimat se ad principe terrae,
si potuerit firmare per foro de villa.
Et in super de hanc populantes de ibi percuserit alium qui faciat
sanguinem, pectet decem solidos medios in terra; et si percuserit eum,
et non fecerit sanguinem V. solidos, medios in terra; et si non potuerit
firmare audeat sua jura.
Et si
ullus homo expoliaverit eum de nuda carne, pectet medio homicidio,
medios in terra.
Et si
pignoraverit nullo homine capa, vel manto, neque alios pignos a torto
pectet V. solidos medios in terra cum su as firmas sicuti est
foro.
Et si ullus
homo percusserit ad mulierem conjugatam, et potuerit firmare cum una bona
muliere, et cum uno bono homine, vel cum duos homines, pectet sexaginta
solidos medios in terra; et si non potuerit firmare audeat sua
jura.
Et si levare nulla
muliere per sua lozania, et percusserit ad nullo homine qui habeat sua
muliere legale, et potuerit firmare similiter pectet sexaginta solidos,
medios in terra; et si non potuerit firmare audeat sua jura, et si
acceperit a nullo homine per barba, vel per genitaria, aut per capillos,
et potuerit firmare redimatur sua manu; et si non potuerit redimire ea
quod sedeat fustigata.
Et
insuper damus eis justa illam vineam regis unam sernam de regali Palacio
ingenuam, et de una parte de subtus Alverit mansiones, et de aliam
partem subtus illorum casas unde currit flumen Iberi, de eiusdem
mansionis usque in flumen damus eis totum, ac integrum, de super, et de
subtus ipsum terminum suprascriptum, ut faciant ortos et quocumque eis
placuerint.
Et si istos
populatores de illo granio invenerint nullo homine in suo orto, vel in
sua vinea, ut faciat ei dapnum, in die pectet V. solidos, medios per ad
opus de illo senior cui est illa honore, et alios medios ad principes
terrae; et si negaverit, cum illa jura de illo senior cui est illa
radice; et si de nocte acceperit eum, V. solidos, medios ad illo senior,
cui est illa radice, et alios medios ad principi terrae; et si negaverit
cum sua jura de illo senior cui est illa radice.
Et de unaquaque domo donent per singulos annos II. solidos ad principi
terrae ad pentechostem.
Et
iterum habeat rex in ista villa furno suo, et ipsa de hanc villa coquant
in eo panem suum, et de unaquaque fornata donent porcionem regi I panem.
Senior qui subjagaverit
ipsa villa, et mandaverit omnes homines non metat alio merino, nisi
populator istius villae, similiter mitat alcaldes, similiter
saione.
Et alcaldes, qui
fuerint in ipsa villa non accipiant novena de illus populator, qui
calupniam fecerit; similiter saione non accipiat inde, nisi senior qui
fuerit de ipsa villa, ipsi eis paget de novena, et de arentago.
Et si illo senior habuerit rancura de alicuius homine istius villae
demandet eis fidancarn; et si non potuerit habere fidanca leve eurn de
uno capud ville asque alio, et posteat fidanca, si non invenerit, mitat
eurn in carcere; et quando exieret de illarn carcere donet de carceradgo
III medallas.
Et si illo senior
habet rencura de homo de foris, et non potuerit directo cumplire mitat
eurn in carcere; et quando exierit de illa carcere non pectet de
carceradgo, nisi XIII denarios, et medalla, et si nulla volta fecerit in
illo mercato ipse qui fuerit rancuroso firmet eurn qualicumque duos
homines potuerit habere in ipso die de ipso mercato, et pectet sexaginta
solidos medios in terra; et si trocierit illo die respondeat altero die
ad foro de illa villa.
Et si
habet rancura homo de vicino de villa ista, et demostrant ei sigilo de
saione de villa et trasnoctaret illo sigilo supra eurn curn suos testes
quod non ante paravit eurn fidejusores, pectet V. solidos medios in
terra.
Et istos populatores de
Logronio habeant absoluta licencia per comprare hereditates ut ubicumque
voluerint comprare.
Nullus
homo inquirat eis montura, neque Saionia, neque vereda sed habeant
salva, et libera, et ingenua, et si se necesse habuerit per vendere
vendat, ut ubicumque voluerint.
Et nullus populator de hac villa qui tenuerit sua haereditate
uno anno et uno die sine ulla mala voce habeat solta et libera, et qui
inquisserit eurn postea, pectet sesenta solidos ad principi terrae, si
ipse fuerit infra terminurn istius villae, et cadant medios in
terra.
|
|
Et
ibicumque potuerint infra terminurn invenire heremas terras, quae non
sunt laboratas laborent eas, et ubicumque invenirent herbas per pascere
pascant eas, similiter secent eas; sive ad faciendurn fenum, vel pascant
omnia animalia.
Et
ubicumque potuerint invenire aquas per rigare pecas, et vineas, sive per
molinos, vel ad ortos, sive ubicumque opus habuerint, accipiant eas; et
ubicumque invenerint ligna, montes rades ad cremare, et domos facere,
sive ubicumque opus habuerunt, accipiant eam sine ulla ocasione.
Et istos terminos habent istos populatores de Logronio per nomen de
Santo Juliano usque ad illa Ventosa, et de Veguera usque ad Maraignon,
et usque in Leguarda, et dono vobis meos populatores de Logronio infra
istos terminos suprascriptas terras, vineas, ortos, molendinos,
cañares, et totum quantum potucritis invenire, quae ad meam regiam
personam pertient, vel pertinere debet, ut habeatis, et posideatis meum
donativum firmiter absque ulla ocasione, vos, et filii vestri, et omnis
generatio, vel posteritas vestra.
Et insuper si alicuius populator fecerit molendinum in illa terra de
domino rege, accipiat illo anno primo toto ipso qui fecerit illo molino,
et non portat ei rex in illo primo anno; et de hac in antea accipiat rex
tota sua medietate, et mitat totas suas misiones per medietate. Et ille
populator qui fecerit ille molino, per sua manu mitat illo molinero; et
si alicuius populator fecerit molendinum in sua hereditate, ut habeant
salvum et liberum et non det partem ad rex neque ad principem
terrae.
Et si venerit alicuius
homo de foris flumen Iberi, qui inquirat judicium ad alicuius populator
respondeat in sua villa, vel in caput ponti de Santo Ioanne; et si
venerit alius homo de foris villa ex parte de Cambero, vel de Nacera, et
inquisierit ullum judicium ad istos populatores, respondeat in Santa
Maria de Capud ville, et si venierint ad sacramentum, non vadant ad
alienam eclesiam, nisi ad Santa Maria Caput villae per dare et per
prendere.
Et si alicuius
homo de foris inquisierit iudicium ad ullus populator ve! ad vicino de
villa, et non potuerit firmare cum duas testimonias legales, vicinos de
villa, qui habeant suas casas, et suas hereditates in villa; et si ipsas
testimonias non potuerit habere, audeat sua jura in Santa Maria, Caput
villae.
Et habeant
absoluta licencia de comprare ropa, trapos, bestias, et tota animalia
per carne, et non donent nullo authore, nisi illa jura quae ipse
comparavit.
Et si
alicuius populator comparaverit mula, vel equa, aut asno, vel caballo,
aut bove per arar cum autorgamento de mercati, vel in via de rege, et
non scit de cui cum sua jura, et non det ei majus autore.
Et ipse qui demandaverit reddat ei toto su habere cum sua jura quae
tanto fuit comparato; et si quae tanto fuit comparato; et si ipse
voluerit recuperare cun suo habenon vendidit, neque donavit illo ganato,
sed quod fuit illo furtato.
Senior qui mandaverit illa villa, si inquisierit judicium ad ullus
populator, et dixerit: perge meum a domino nostro rex, et ipse populator
non pergat de Calahorra in antea, et de Bueguera in antea, neque de
Santo Martino de Zaharra in antea.
Et nos homines de Logronio maiores atque minores reddimus gratias Deo et
domino nostro rex Aldefonsus qui tamanam misericordiam super nos fecit,
et Deus donet suer eum misericordia. Unde coram vivo Deo ego Aldefonsus
rex de Castella et uxor mea Regina anmonemus nostri regni succesores ut
nullas eorum tan grandis quam nulli personae hoc factum nostri regali
authoritate in presencia donata et confirmata et in hanc paginam
scriptum, et sine aliquo quolibet perverso ingenio perturbare audeat; et
si quod percentaverit atque per virtum ne de nullius ocasione disrumpere
voluerit ex parte domini omnipotentis, et beata Dei genitricis virgo
semper Maria, et ex parte beatorum Apostolorum et omnium Sanctorum eius
sit maledictus et confusus cum iis, qui dixerunt Domino Deo: recede a
nobis, et quasi iudeus haereticus ab omni getu Christianorum
anathematizatus sit, atque post mortem cum diabolo et Juda traditore in
inferno deputatus in secula seculorum. Hac regali scriptura modo atque
in perpetuum firmissimam obtineat roborem, et usque ad finem mundi
stabilem valorem habeat. Et ego Aldefonsus rex confirmavi ista Cartula
quando ambulavi ad illo comite Garsia sucurrere de personam per nominato
in campo Jerumi in Aberith et de manu mea hoc signum feci. Episcopo
domino Petro in Nacera, qui et ipse testis est. Facta Carta era MCXXXIII
regnante Adefonso rex in Toleto, et in Leon, subtus eius imperio comite
domino Garcia dominante Nacera et Calahorra. Dominus Garsia, infans
filius domini Santi Regis confirmans. Infanta donna Alvira, soror Regis,
confirmans. Infanta donna Estefania confirmans.
Dominus Petrus Comes confirmans. Senior Semeno Fortuniones de Cambero,
confirmans. Senior Lop Lopez de Maraignon, confirmans. Gomez Gonzalez
almiger regis confirmans. Senior Eneco Acenares de Veguera, confirmans.
Cide Gonzalvez mayordomo Regis confirmans. Senior Lopez Munioz Metria
confirmans. Et ego rex Imperator totus Ispaniae dono et concedo ad istos
meos populatores de Logronio totos istos foros suprascriptos sicut
constituit rex Adefonsus de Castiella, meo abolo, ut non doneç lesda
in Logronio, neque in Nacera.
Et nullus
homo Qui tenuerit sua casa un
anno et uno dis similiter non det eis portatico in Logronio neque in
Nacera. Et nullus homo qui inquirat judicium a ullo populator non donet
fideiusores, nisi de Logronio. Senior qui subjugaverit ista villa, neque
merino, neque saione, vel principi terrae, si inquisíerit nulla res a
nullo populator salve se per suo foro, id est per sua jura et non
amplius.
Translata vero hanc
cartam sub jusione domino nostro Adefonsus imperator totius Ispaniae,
era MCLXXXVI in mense majo regnante Adefonsus imperator totius Ispaniae
in Corduba, sive in Almaria sub eius imperio comes Amalrique in
Astramatura et in Baieza. Garsia rex in Papilonia, et in Tutela. Gomes
Lastro in Alava, et in Estivaliz. Comes don Lopez in Castella Viella.
Comes don Ponç in Almaria. Guter Fernandez in Soria. Et donna Maria
Bectram, et filius eius Petrus Semenez in Logronio, subtus eius alcaide
Garcia, Lopez de Torrellas, Guillen Bearce Merino, discurrentes judicios
Arnald de illos Arcos, et don Petro Pescator.
Ego Sancius rex, filius
imperator pro anima patris et matris me et pro Xemeno milite qui me
multum rogavit, dono et concedo ad bonos homines de Logronio foro quod
semel in anno mutent alcat per sua manu, et seniore qui dominaverit illa
villa, et hoc fuit factum in illo anno quando rex Sancius de Navarra
confirmo. Comes Almeriae confirma. Comes Lopez confirma. Comes Beila
confirma. Comes Gozalvo Maiordomo Rege conf. Et Ego Petro Ximeno, qui
sum dominus de villa propter amorem Dei conf. Era MCLXXXXV.
Ego rex Sancius de Navarra dono et concedo toto concilio de Logronio tam
presentibus quam futuris corseras per foro de Estella en aqua et situm
vala aqua de Stella usque ad Ebro en aqua en Danci en aqua, et de
Maraignon, et de la Gardia en aqua. Era MCCVI. |
